Ένα
αρκετά ενδιαφέρον άρθρο για τις
διαδηλώσεις του 1874 στην Αθήνα και τις
μεθόδους καταστολής τους. Αρκετά
επίκαιρο, πιστεύω, με
αυτά που έγιναν στην πρωτεύουσα την Κυριακή. Το άρθρο αυτό το διάβασα στο
"Ποντίκι" (09.02.12).
Με όσα διαδραματίζονται στις μέρες μας από τους «Αγανακτισμένους» με τις διαδηλώσεις και τις συγκεντρώσεις στην πλατεία Συντάγματος, αλλά και τα χημικά που ρίχνει η αστυνομία για τη διάλυση των διαδηλωτών, αναγκαστικά γυρνάμε 138 χρόνια πίσω, τέσσερις περίπου δεκαετίες μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, για να παρακολουθήσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι αστυνομικές δυνάμεις της εποχής αντιμετώπιζαν τις διαδηλώσεις και τους διαδηλωτές.
Καλό είναι λοιπόν να ξέρετε ότι οι Έλληνες αρμόδιοι είναι οι πρώτοι που ανακάλυψαν τις πυροσβεστικές αντλίες και τη χρήση νερού για να διαλύουν τις διαδηλώσεις της εποχής!!!
Ήταν μια πρακτική που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1874, όταν πρωθυπουργός ήταν ο Δ. Βούλγαρης, ο επονομαζόμενος και «Τζουμπές», και υπουργός Στρατιωτικών ο Δ. Γρίβας.
Λαϊκή εξέγερση
Ήταν μια περίοδος που η λαϊκή εξέγερση φούντωνε στην Αθήνα. Ο Χαρίλαος Τρικούπης δημοσιεύει το περίφημο άρθρο «Τις πταίει;» και οι Κουμουνδούρος, Ζαΐμης και Δεληγιώργης τίθενται επικεφαλής της κίνησης κατά της τότε κυβέρνησης. Οι βουλευτές του Βούλγαρη «αποδοκιμάζονται αγρίως» στους δρόμους και τα καφενεία, γιου-χαΐζονται και τα ονόματά τους γράφονται σε μια μεγάλη μαύρη πλάκα.
Το Πανεπιστήμιο και τα Προπύλαια είχαν μετατραπεί σε καμίνι - ορμητήριο της αντιπολίτευσης. Οι φοιτητικές διαδηλώσεις προκαλούσαν τρόμο στους κυβερνώντες, καθώς επηρέαζαν ιδιαίτερα την πολιτική κατάσταση. Μάταια η κυβέρνηση επιχειρούσε να τις διαλύσει. Οι έφιπποι χωροφύλακες «την έπεφταν» αγρίως κατά των διαδηλωτών, οι οποίοι αντα-πέδιδαν με άγριους λιθοβολισμούς.
Τότε ακριβώς οι κυβερνητικοί «εγκέφαλοι», σε μια «στιγ μή έκλαμψης», είχαν τη φαεινή ιδέα -σε παγκόσμια πρωτοτυπία - να εφαρμόσουν έναν αποτελεσματικό τρόπο για τη διάλυση των συγκεντρώσεων, την πυροσβεστική τρόμπα…
Νερό και μελάνι!
Κατά τη διάρκεια λοιπόν μιας μεγάλης συγκέντρωσης, αντί να εμφανιστούν έφιπποι χωροφύλακες ως συνήθως, πυροσβεστικές τρόμπες έκαναν το ντεμπούτο τους.
Ανύποπτοι οι διαδηλωτές βάδιζαν αποδοκιμάζοντας την κυβέρνηση, όταν οι αντλίες άρχισαν να τους καταβρέχουν. Οι πυροσβέστες δεν αρκέστηκαν μόνο στη ρίψη νερού. Πρόσθεσαν μέσα και μελάνι (!) και οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως οι άνθρωποι ήταν αιώνες μπροστά…
Χωρίς δακρυγόνα και χημικά κατάφεραν, με «φιλικά» προς τους διαδηλωτές και το περιβάλλον μέσα, αφενός να διαλύσουν τις επικίνδυνες συγκεντρώσεις και αφετέρου να «στιγματίσουν» μια και καλή τους ταραξίες - εχθρούς του «Τζουμπέ». Αυτή ήταν
και η επίσημη πρώτη, σε διεθνές επίπεδο, της πυροσβεστικής αντλίας εναντίον διαδηλωτών.
Το 1892 με… Μπαϊρακτάρη
Δεκαοκτώ χρόνια αργότερα, το 1892, ο πασίγνωστος για τον αυταρχισμό του διευθυντής της αστυνομίας Δ. Μπαϊρακτάρης, για τον οποίο τόσα έχουν γραφτεί, κατέφυγε και πάλι στις πυροσβεστικές αντλίες. Ο «παλικαράς» της τότε αστυνομίας ανέλαβε, για λογαριασμό του Τρικούπη αυτήν τη φορά, να αντιμετωπίσει τον κόσμο του Ψυρρή, που υποστήριζε παραδοσιακά τον Δηληγιάννη. Είναι η εποχή που οι πυροσβεστικές αντλίες μετατρέπονται σε εκλογικό «όπλο».
Έτσι στην προεκλογική περίοδο ο Μπαϊρακτάρης ανέλαβε να «εποπτεύει τις συγκεντρώσεις στην Αθήνα και δεν έχασε την ευκαιρία. Έβγαλε αμέσως φιρμάνι με στόχο, όπως φαίνεται, να περιορίσει το δικαίωμα του «συνέρχεσθαι»... Μόνο μέρα θα γίνονται συγκεντρώσεις, έλεγε και ζητούσε τη διάλυσή τους μετά τις εννέα το βράδυ, απαγορεύοντας δηλαδή τις συγκεντρώσεις τα βράδια (κάτι μας θυμίζει αυτό το μέτρο...).
Τους έκαναν… μούσκεμα
Δεν άργησε βέβαια να έλθει και η εφαρμογή του μέτρου. Ήταν ένα απόγευμα όταν, σε συγκέντρωση οπαδών του Δ. Ράλλη, ο Αγησίλαος Γιαννόπουλος εκφωνούσε λόγο από τον εξώστη της «Εφημερίδος» και ο σκληροτράχηλος Μπαϊρακτάρης απλώς κοιτούσε το ρολόι του… Μόλις πέρασε η ώρα και ο ομιλητής δεν φαινόταν διατεθειμένος να κλείσει την ομιλία του, ο Μπαϊρακτάρης παρενέβη στη συγκέντρωση και με τη βαριά φωνή του – που προκαλούσε τρόμο – κάλεσε δημοσίως τον ομιλητή να τελειώνει γιατί «έχει παρέλθει η ώρα…». Ο ομιλητής αρνήθηκε, ενώ ταυτόχρονα ακούστηκαν φωνές, «έξω η Αστυνομία», από το μπαλκόνι και το ακροατήριο… Ακολούθησε γενική σύρραξη… και τότε έκαναν την εμφάνισή τους οι πυροσβέστες με αντλίες.
Σε λίγο, ο ομιλητής και το ενθουσιώδες ακροατήριο θα γίνονταν μούσκεμα από το νερό και θα σημαδεύονταν από το μελάνι… Και σαν να μην έφθανε αυτό, οι πυροσβέστες δεν αρκέστηκαν μόνο στο κατάβρεγμα των παρευρισκόμενων διαδηλωτών, αλλά έριξαν νερό και μελάνι ακόμη και μέσα στην εφημερίδα, καταβρέχοντας τους δημοσιογράφους που δεν είχαν σχέση με τη συγκέντρωση, αποδεικνύοντας ότι η αντιπάθεια τέτοιων αυταρχικών μηχανισμών κατά των εφημερίδων και των δημοσιογράφων είναι διαχρονική.
Σήμερα, έναν περίπου αιώνα μετά, είναι πάντα στο στόχαστρο των δυνάμεων καταστολής οι λαϊκές κινητοποιήσεις… Μόνο που τώρα δεν χρησιμοποιούν νερό και μελάνι… Τώρα στο οπλοστάσιο του κατ’ ευφημισμόν υπουργείου Προστασίας του Πολίτη είναι τα χημικά, συνήθως ληγμένα, πολλά εκ των οποίων περιέχουν και μουστάρδα που επιφέρει σοβαρές βλάβες σε όσους μείνουν σημαντικό χρόνο εκτεθειμένοι…
(ΠΗΓΗ: ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ)