Στο blog τον έχουμε ξαναδεί στα ποιήματα "Η Μπαλάντα του Κυρ Μέντιου" και "Οι πόνοι της Παναγίας". Για τη σημερινή ανάρτηση, επέλεξα το ποίημα "Οι μοιραίοι".
Mες την υπόγεια την ταβέρνα,
μες σε καπνούς και σε βρισές
(απάνω στρίγγλιζε η λατέρνα)
όλ' η παρέα πίναμ' εψές·
εψές, σαν όλα τα βραδάκια,
να πάνε κάτου τα φαρμάκια.
Σφιγγόταν ένας πλάι στον άλλο
και κάπου εφτυούσε καταγής.
Ω! πόσο βάσανο μεγάλο
το βάσανο είναι της ζωής!
Όσο κι ο νους να τυραννιέται,
άσπρην ημέρα δε θυμιέται.
Ήλιε και θάλασσα γαλάζα
και βάθος τ' άσωτ' ουρανού!
Ω! της αβγής κροκάτη γάζα,
γαρούφαλα του δειλινού,
λάμπετε, σβήνετε μακριά μας,
χωρίς να μπείτε στην καρδιά μας!
Tου ενού ο πατέρας χρόνια δέκα
παράλυτος, ίδιο στοιχειό·
τ' άλλου κοντόημερ' η γυναίκα
στο σπίτι λυώνει από χτικιό·
στο Παλαμήδι ο γιος του Mάζη
κ' η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι.
― Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
― Φταίει ο Θεός που μας μισεί!
― Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
― Φταίει πρώτ' απ' όλα το κρασί!
Ποιος φταίει; ποιος φταίει; Kανένα στόμα
δεν τό βρε και δεν τό πε ακόμα.
Έτσι στη σκότεινη ταβέρνα
πίνουμε πάντα μας σκυφτοί.
Σαν τα σκουλήκια, κάθε φτέρνα
όπου μας έβρει μας πατεί.
Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα,
προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!
 |
| Αλέξανδρος Χριστοφής, «Στην ταβέρνα» |
Η ταβέρνα είναι ασφυκτικά γεμάτη (...Σφιγγόταν ένας πλάι στον άλλο...). Κάποιος από τους θαμώνες φτύνει στο πάτωμα. Ανάμεσα στο ποτό, στην παρέα, αναρωτιούνται πάλι για τα βάσανά τους και τον αντίκτυπο που έχουν στη ζωή τους. Ματαίως πιέζουν το μυαλό τους για να θυμηθεί κάποια στιγμή (...Όσο κι ο νους να τυραννιέται...), που η ζωή τους ήταν ευτυχισμένη (...άσπρην ημέρα δε θυμιέται....).
Η κατάσταση αυτή (το ποτό και το μεθύσι στην ταβέρνα) επαναλαμβάνεται συχνά, με αποτέλεσμα οι φίλοι να λησμονούν τις απλές χαρές της καθημερινότητας και οι μέρες να περνάνε γρήγορα από δίπλα τους (...λάμπετε, σβήνετε μακριά μας...) , χωρίς αυτοί να κάνουν κάτι το ουσιαστικό. Η εικόνα που δημιουργεί ο ποιητής, με τη θάλασσα και τον ήλιο, την ανατολή και το δειλινό, δείχνει ότι η ελπίδα και η αισιοδοξία κρύβονται σε μικρά καθημερινά πράγματα, αλλά καθώς τα μέλη της παρέας μας έχουν αφεθεί στη μοίρα τους, αδυνατούν να τα αντιληφθούν (...χωρίς να μπείτε στην καρδιά μας!...).
Στη συνέχεια, αποκαλύπτονται οι πραγματικοί λόγοι για τους οποίους βασανίζονται στην ψυχή τους. Ο ένας έχει πατέρα που είναι χρόνια παράλυτος, ο άλλος τη γυναίκα του ετοιμοθάνατη και βαριά άρρωστη, κάποιος άλλος το γιο του φυλακισμένο, ενώ η κόρη του τελευταίου είναι πόρνη στο Γκάζι.
Έτσι, όπως συμβαίνει συνήθως επάνω στα μεγάλα μεθύσια, φτάνει κάποια στιγμή που, μέσα στη ζάλη, τίθενται σοβαρά θέματα για συζήτηση, "Ποιος φταίει για τα προβλήματά μας;". Η τύχη τους, ο Θεός, η ξεροκεφαλιά τους; Μάλλον φταίει για άλλο ένα βραδύ το κρασί, στο οποίο έπνιξαν και απόψε τον πόνο τους, καταλήγουν... Είναι πια τόσο απελπισμένοι, που κανείς δεν καταφέρνει να απαντήσει στο ερώτημα αυτό.
Έτσι, η κατάσταση αυτή συνεχίζεται, χωρίς να προκύπτει κάποια άλλη διέξοδος, πέραν από το ποτό στην ταβέρνα (...πίνουμε πάντα μας σκυφτοί...). Η σκοτεινή ταβέρνα, αντιπροσωπεύει τη σύγχυση που νιώθουν, η οποία μοιάζει πια με φυλακή, που δε μπορούν να αποδράσουν. Όντας αλκοολικοί και έχοντας ήδη και άλλα προβλήματα, αντιμετωπίζονται από την υπόλοιπη κοινωνία ως περιθωριακοί (...Σαν τα σκουλήκια...), εισπράττουν χλευασμό και αδιαφορία και σταδιακά απομονώνονται (...κάθε φτέρνα όπου μας έβρει μας πατεί...). Έρμαια της μοίρας τους ("Μοιραίοι" όπως είναι και ο τίτλος), της δύσκολης ζωής τους, αλλά άβουλοι και αδύναμοι να διαχειριστούν την όλη κατάσταση, έχουν εναποθέσει πλέον τις ελπίδες τους σε κάποιο "θαύμα" που θα αλλάξει τη ζωή τους.
Γενικά, το παραπάνω ποίημα είναι διαχρονικό. Η οικονομική κρίση, έχει οδηγήσει πολλούς συνανθρώπους μας σε αντίστοιχες καταστάσεις, όπου αδυνατώντας να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους, καταφεύγουν σε πρακτικές, που αντί να τα λύσουν, τα επιδεινώνουν, βυθίζοντάς τους ακόμα πιο βαθιά στην αβεβαιότητα και τα ψυχολογικά προβλήματα...
Η πιο γνωστή εκτέλεση, χωρίς (δυστυχώς) να περιλαμβάνει όλες τις στροφές, είναι αυτή του Γρηγόρη Μπιθικώτση, σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη.
Η πιο γνωστή εκτέλεση, χωρίς (δυστυχώς) να περιλαμβάνει όλες τις στροφές, είναι αυτή του Γρηγόρη Μπιθικώτση, σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη.
Μια άλλη εκτέλεση που μου αρέσει, είναι αυτή της Καίτης Χωματά.
Και από τη Χορωδία Τρικάλων, της Τερψιχόρης Παπαστεφάνου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Εδώ μπορείτε να γράφετε τα σχόλιά σας.